Thứ Năm, 29 tháng 12, 2011

Về hai cuốn sách mới xuất bản và về văn chương hiện nay


Đã nhiều lần, khi ở Việt Nam tôi vẫn thường nhìn lên bầu trời và quan sát các vì sao. Tôi chỉ làm điều đó bằng mắt thường vào những đêm yên tĩnh ở một miền quê xa.

Ngày còn bé, khi xem phim Võ Tắc Thiên, tôi thấy người ta bảo rằng sở dĩ bà làm hoàng đế vì bà có một ngôi sao chiếu mệnh  và cũng đã nhiều lần tôi nhìn lên bầu trời để xem đâu là ngôi sao chiếu mệnh của mình nhưng tuyệt nhiên không thể biết được.

Thứ Hai, 26 tháng 12, 2011

Cảo thơm lần giở trước đèn...(*)


Tôi thích dùng câu thơ này của Nguyễn Du để nói về việc đọc sách bởi nó không chỉ lý giải được tại sao người ta lại thích đọc sách mà còn lý giải được tại sao người ta thích đọc sách giấy hơn sách điện tử, thích đọc sách cũ hơn sách mới.
Mỗi buổi sáng thức dậy, lật vài trang sách, nhấm nháp chút trà hay cafe và ăn một vài món điểm tâm nhẹ rồi đi làm, có lẽ cuộc đời ta sẽ dễ chịu hơn một chút. Đó chính là cách chúng ta tập thể dục cho tâm hồn mình và thưởng thức hương vị cuộc sống mà đôi khi nhiều công việc căng thẳng kéo dài đã khiến chúng ta quên lãng.

Thứ Năm, 22 tháng 12, 2011

Món quà Giáng sinh ở một đất nước xa xôi

Vậy là bữa tiệc Giáng sinh của Khoa cũng đã kết thúc. Mình trở về phòng với một cái gối, một đôi dép lông đi trong nhà màu da báo và ba con tem. Đó là món quà lớn nhất mà mình được nhận trong đêm tiệc này theo nghĩa đen. Nói là quà vậy thôi chứ thực chất là trao đổi. Mỗi người phải chuẩn bị một phần quà với giá đúng 201 Đài tệ và bốc thăm. Món quà của mình đã được trao cho Seven và món quà mình nhận được là của cậu bé Hippo, cậu bé có ngày sinh nhật vào đúng Lễ Giáng sinh này.
Bữa tiệc đã diễn ra thành công tốt đẹp sau một thời gian dài chuẩn bị và tập luyện của cả lớp. Màn khai mạc là ba bài múa với cách hóa trang ngẫu hứng. Mình biết là hơi lộn xộn vì tất cả đều không phải nghệ sĩ múa chuyên nghiệp nhưng sự cổ vũ của các thầy cô cũng như các bạn học viên năm 2 đã làm cho mọi người bớt lo lắng hơn rất nhiều.
Khoảnh khắc làm mình cảm động nhất là lúc bị chỉ định lên sân khấu hát khi không có sự chuẩn bị trước. Và lúc đó, chỉ mỗi bài hát "Yue liang dai biao wo de xin" là mình có thể hát hoàn toàn bằng tiếng Hoa. Mình chọn hát bài này vì lý do muốn hát cho các bạn nghe một bài hát bằng tiếng của các bạn dù mình không nói tiếng Hoa giỏi lắm. Tuy nhiên, có một lý do khác hơn, đó là vì đây là bài hát dành cho người mà mình đặc biệt trân trọng nên nó cũng trở thành bài hát được mình đặc biệt trân trọng. Ừ, mình đã hát bài hát đó trong sự ngạc nhiên của các thầy cô, các bạn năm 2 và bắt đầu cảm thấy sống mũi cay cay khi nhìn thấy những cái vẫy tay của các bạn trong lớp đứng phía dưới. Hát hết bài này, mọi người lại tiếp tục muốn nghe một bài dân ca Việt Nam nên mình không thể từ chối, nhất là có cơ hội giới thiệu văn hóa Việt Nam đến cho mọi người. Lần này, các bạn đã không đứng dưới cổ vũ nữa mà lên hẳn sân khấu để múa phụ họa cho mình trong giai điệu ngọt ngào của bản dân ca: "Bèo dạt mây trôi" mà khi xem lại hình, các bạn ở Việt Nam lại cứ tưởng mình đang hát nhạc rock. Tự nhiên lúc đó thấy gần gũi với các bạn hơn bao giờ hết dù không cùng chung ngôn ngữ, dù các bạn không hiểu mình đang hát gì. 
Có lẽ, âm nhạc chính là sự kết nối tuyệt vời giữa người với người,  từ trái tim đến trái tim mà chẳng phân biệt khu vực này hay khu vực khác. Và đó cũng chính là món quà Giáng sinh đầy cảm động mà mình đã được nhận trong đêm qua.

                                              Ôm quà ra về
                                             Chụp hình với chủ nhân của món quà
                                         "Bèo dạt mây trôi" và nhóm múa phụ họa
       Em Mèo Seven, người mang cho mình áo khoác và cũng là người nhận được quà của mình
                                            Tiết mục múa khai mạc

Thứ Ba, 20 tháng 12, 2011

Ừ, mình vẫn biết có một mùa đông khác



Và rồi từng cơn gió lạnh, từng đám mây xám xịt, từng gam màu u ám, lạnh lẽo cũng phải nhường chỗ cho sắc xanh, sắc đỏ, cho màu đèn lấp lánh của không khí Giáng sinh đang ùa về trên khắp nẻo đường. Mùa đông giống như cuộc sống, nó luôn luôn mang theo dòng chảy hai mặt: một bên là lạnh lẽo, cô đơn, một bên là ấm áp, hạnh phúc. Phải, nếu không có cái lạnh lẽo cô đơn kia thì hà cớ gì trái tim con người lại cần được sưởi ấm. Mình đã chì chiết, đã ghét bỏ, đã than vãn nhiều về bản chất của nó thì cũng đã đến lúc trả lại cho nó một bộ mặt khác, cái sinh ra từ những cơn lạnh lẽo kia.
Đúng là có một mùa đông ấm áp vẫn theo mình trên những chiếc khăn quàng cổ xinh xinh với đủ màu sắc: đỏ, hồng, xanh, vàng, caro. Tất cả những chiếc khăn ấy đều là quà tặng của những người thân yêu. Chiếc khăn caro là của bé Như và bé Linh lặn lội tìm mua giữa cái nắng gay gắt của Sài Gòn ngày chuyển mùa. Nhìn cách hai đứa cứ giấu giấu diếm diếm món quà và bảo mình nhất định khi trời trở rét phải quàng khăn, chụp hình rồi tag trên Facebook thấy thương thương làm sao. Mình đã nhiều lần quàng nó nhưng chưa một lần đứng lại chụp hình vì mình ghét nhìn thấy niềm yêu thích của mình chìm lấp trong màu sắc u ám của bầu trời. Chiếc khăn màu xanh là của bé Hiền mang ra tận sân bay đưa cho mình. Thực ra, chỉ cần sự có mặt của em khi vượt nhiều cây số từ Đồng Nai về thành phố Hồ Chí Minh để kịp tiễn mình cũng đủ làm mình thấy ấm áp lắm rồi. Chiếc khăn của em sẽ buộc lại những cơn gió mạnh và vỗ về những tia nắng bởi màu xanh lá đáng yêu của nó. Còn hai chiếc khăn quàng cổ màu đỏ và mà vàng là của má đan cho mình. Mỗi năm mình chỉ về nhà vào dịp hè và tết nên không thể biết được má đã đan nó lúc nào. Mình chỉ biết rằng, từng mũi kim, từng sợi len làm nên hai chiếc khăn quàng cổ này chứa đựng trong đó biết bao tình cảm của má. Ấm áp vô cùng. Các bạn trong lớp đều khen ngợi hai chiếc khăn ấy. Và rồi theo thời gian, đến lượt mình sẽ đan khăn cho ai đó.
Đúng là có một mùa đông ấm áp trên những chiếc áo choàng mà cô đã tặng cho mình trong buổi bảo vệ luận văn thạc sĩ hay Seven đã mang đến cho mình khi thời tiết chuyển lạnh đột ngột. Seven cũng như Lý Hoa, không thể nói chuyện bằng tiếng Anh với mình được nhiều nhưng lại là người quan tâm đến mình nhiều nhất. Rồi không chỉ Seven mà ngay cả giáo viên dạy môn Nghệ thuật và Kinh tế của lớp sau khi đưa cả lớp đi ăn tiệc Giáng sinh sớm trở về cũng chạy vội lên phòng lấy cho mình chiếc áo len. Và mình nghĩ, nếu không có cái giá lạnh của mùa đông kia thì khó có thể có những khoảnh khắc đặc biệt cảm động như vậy.
Giáng sinh về, lớp mình lại tiếp tục cảnh đi sớm về khuya để tập văn nghệ cho bữa tiệc. Có lẽ mình là đứa duy nhất trong lớp không hào hứng với việc nhảy múa và tiệc tùng này. Mình không biết có phải tâm hồn mình đã bắt đầu trở nên già cỗi rồi hay không hay đây chỉ là tính cách của từng người. Dĩ nhiên, âm nhạc luôn đem đến cho mình nguồn cảm hứng đặc biệt. Đôi khi một mình, mình vẫn có thể mở nhạc, nghe nhạc và nhảy theo nó để cảm nhận sự sống tuôn chảy. Khi ở một mình, mình vẫn hay điên điên theo cách như thế để cảm nhận được rằng, xung quanh mình vẫn còn nhiều điều thú vị. Nhưng có lẽ tất cả chỉ đến thế mà thôi.
Những ngày này, đã bắt đầu cảm thấy không khí mùa xuân rộn ràng. Đi đâu, làm gì, ăn gì cũng nhìn thấy hình ảnh những ngày năm mới của năm cũ hiện về. Dù chưa ở lại thì mình cũng đã tưởng tượng được ra việc ăn tết xa quê sẽ như thế nào bởi nó đã và đang bắt đầu hành hạ mình từng ngày. Bởi thế, mình quyết định trở về vì mình hiểu rằng, không nhất thiết phải đi qua hết tất cả các loại trải nghiệm mà chỉ cần có cảm giác về sự trải nghiệm cũng có thể khiến mình hiểu về những cái sẽ đi qua đó. Hơn nữa, trong nhiều lý do để mình trở về thì việc vì một ai đó là một động lực rất lớn nhưng mình không thể hoặc không kịp nói ra điều đó.
Nghe mình bảo về, chị Vi, bé Hiền đều bảo sẽ đi đón dù lúc đó đang bận công việc, dù không biết anh 2 mình đang có thời gian dài học ở Hà Nội nên không ai đi đón mình. Họ đơn giản chỉ là muốn đi đón mình, thế thôi. Mình chưa biết trả lời sao cả vì cũng sợ làm phiền. Tuy nhiên, sự quan tâm chân thành này khiến mình rất xúc động. Còn Nữ trách mình không báo trước, cứ nghĩ mình không về nên nó cũng không về quê luôn. Nghĩ lại cũng thật buồn cười. Cuối cùng, tất cả những người vì mình chỉ toàn là những người nữ. Những người khác thì: ừ thì, nếu có thể, hy vọng là…dù cho mình rất muốn nghe một câu nói khác hơn.
Tất nhiên mình cũng không thể trách móc bất kỳ ai, cũng không nhạy cảm đến mức giận hờn gì. Chỉ là có một nỗi buồn nào đó cứ muốn đeo bám mình mặc dù mình cố tình xua đuổi và dù mình đã luôn chọn cách lạc quan hóa mọi chuyện. Hay mình sẽ đổ lỗi cho tất cả những người con gái xung quanh mình vì họ tốt với mình quá khiến mình đâm ra hư hỏng mà không biết rằng: con trai vốn suy nghĩ đơn giản hơn. Mình không biết nữa. Mình vẫn ước sau này có một người nào đó nói với mình rằng: "Vì em, anh sẽ… "Thực ra mình nghĩ câu nói này vẫn nằm ở biên độ tình cảm chứ không hề có gì giữa phức tạp hay đơn giản. Đó là một cảm giác của hạnh phúc mà bất kỳ người phụ nữ nào cũng kỳ vọng được nghe, nhất là từ người mình yêu thương.



Thứ Sáu, 9 tháng 12, 2011

Ta đã đành lòng vứt bỏ cả mùa đông


Chỉ một phút giây bồng bềnh đứng sau con chữ
Ta đã đành lòng vứt bỏ cả mùa đông
Mỗi bước đi qua đường dài thêm một ít
Chỉ có cuộc đời ngắn lại với thời gian…
Mùa đông là chi mà sao ta thấy thương đôi bàn tay bé nhỏ
Héo hắt, khô gầy nhúng trong sương,
Từng cơn gió lạnh chờn vờn lên mái tóc
Đã bao ngày rồi sao nắng vẫn chưa lên?
Ta biết tìm đâu trong biển người bao la nơi trần thế
Một tấm chân tình đứng lại chờ ta
Chỉ một phút thôi miễn là hy vọng,
Chỉ một phút thôi miễn đừng để ta chống chếnh với nỗi buồn…
Ta là ai trong cơn nắng, cơn mưa, trong cơn ngủ quên nơi cõi Phật?
Ta là ai trong đôi mắt người thương?
Là một kẻ qua đường đầy huyễn hoặc?
Hay là ta…ta ước, là chính ta...
Sau cơn mưa trở dậy thôi buồn bã
Ừ thì sao nào khi chỉ có mình ta…



...


 Bà mất. Đêm nay chắc má không ngủ được dù cũng đã chuẩn bị tinh thần từ trước. Cả ngày không mở yahoo nên giờ mình mới biết tin.
Bà là cô của má nhưng chỉ hơn má mấy tuổi. Nhà mình, lần nào ai đi công tác ở tỉnh cũng đều ở nhà bà. Ngày còn nhỏ, cứ hè đến là mình lại được ba má cho vào nhà bà chơi, ở đó một thời gian, lúc thì theo má đi bệnh viện, lúc thì theo má đi chấm thi tốt nghiệp phổ thông, lúc thì đi cho công việc của chính mình: ôn thi học sinh giỏi hay ôn thi vào trường chuyên. Mỗi năm như vậy, cảm giác vào nhà bà đã trở thành một thói quen, một phần thưởng cho mình khi kết thúc năm học. Và ở nhà bà cũng là cách mình học tập sự thay đổi từ bé, làm quen với ánh sáng thành thị, thèm khát được ba chở đi bằng xe máy như những đứa trẻ hàng xóm, tập xa nhà…Và năm ở nhà bà khi học lớp bốn cũng là năm ba mua xe máy và mình thôi không còn ước mơ đó nữa, chỉ mong đến cuối tuần được ba đón về.
Ở nhà bà có các dì trạc tuổi mình nên không sợ lẻ loi. Các dì tập cho mình nấu những món ăn thực sự bằng nồi đất, bày cho mình cách sưu tầm nhãn vở với đủ các hình hài. Ngày đó, bộ sưu tập mình yêu thích nhất là thủy thủ mặt trăng. Ở nhà bà, mỗi buổi sáng phải dậy sớm đi tắm biển, phải làm quen với không khí thiên nhiên trong lành dù cho mình rất muốn ngủ thêm.
Nhà bà đã thay đổi ba lần kể từ khi mình vào ở: lúc thì nhà tập thể, lúc thì nhà cấp 4 và giờ thì nhà đúc rất rộng. Hè năm lớp chín, mình vào ở nhà bà để ôn thi trường chuyên. Năm đó, mình đăng ký thi hóa với tỷ lệ 1:10 nên không đậu. Vậy mà bà đã chuẩn bị kế hoạch rất cụ thể cho mình là sẽ ở đâu, học hành thế nào, ăn uống ra sao…
Nhưng cũng từ đó, mỗi mùa hè mình không vào nhà bà nữa. Có lẽ đó là tâm lý chung của những đứa trẻ vị thành niên. Mình không còn thích theo ba má đi đây đi đó, chỉ quanh quẩn ở nhà suốt ba tháng hè và ít gặp bà hơn cho tới ngày bà vào bệnh viện Ung Bứu.
Bà bị ung thư cách đây ba năm, căn bệnh ung thư phổ biến ở nhiều phụ nữ và phải trải qua nhiều ca phẫu thuật đau đớn đến chết đi sống lại. Các bác sĩ đều thán phục nghị lực của bà, một căn bệnh mà không phải bệnh nhân nào cũng dễ dàng vượt qua được. Có lẽ tình yêu với chồng, với con, với cuộc sống đã giúp bà chiến thắng. Bất kỳ ai gặp bà cũng cảm nhận được sự lan tỏa yêu thương qua những câu chuyện hài hước, qua nụ cười thường trực trên môi.
Hè năm nay, vì mất CMND phải vào thành phố làm lại nên mình đã có dịp gặp bà. Nhưng mình không nghĩ rằng đó lại là lần cuối cùng. Bà vẫn vậy, vẫn yêu đời tuy sức khỏe đã ít nhiều giảm sút. Bà bảo, hè vừa rồi bà đã đi du lịch khắp đất nước. Có lẽ linh tính nào đó thôi thúc bà làm vậy hoặc có lẽ hơn ai hết, bà cảm nhận nỗi đau trong lòng mình nhưng không muốn nói ra và việc lựa chọn đi du lịch khắp đất nước là mong muốn cuối cùng của bà trước khi mất.
Bà đi rồi. Nơi đây, mình không thể thắp cho bà nén hương để vĩnh biệt và cũng không thể có mặt bên cạnh các dì. Cho đến lúc ngồi viết những dòng này, sao mình vẫn tin rằng bà còn ở đó, vẫn còn nhìn thấy bà, nhìn thấy nụ cười của bà, những câu chuyện hài hước mà bà thường kể…

Thứ Tư, 7 tháng 12, 2011

Ngày mai rét trở về trong lòng thành phố

Ngày mai rét trở về trong lòng thành phố
Nhưng đâu phải lâu rồi tôi không thấy mùa đông
Những cơn đau vẫn chôn giấu trong lòng
Như bất chợt hóa thân thành tiếng khóc
Cho nỗi niềm chẳng biết bởi tại sao.

Tôi đi tìm tôi trong trăm ngàn câu hỏi
Mà mỗi câu trả lời lại vơi bớt một niềm tin
Ừ thì phải tin gì tin ai?
Hay tạo hóa đã cố công xếp sẵn
Cho người với người chỉ đi lướt qua nhau
Và chạm nhau trong từng khoảnh khắc
Rồi vụt biến
Vỡ tan
Xóa nhòa
Như tuyết mùa đông chẳng thể hoài bám trụ
Giữa trần gian.

Ừ thì phải tin gì, tin ai?
Khi lòng người đã không còn năng lượng để cố gắng
Khi cứ mãi mơ về bình yên ở nơi nào xa lắm,
Để rồi xót xa.

Thứ Hai, 5 tháng 12, 2011

Ở đây, mình ghét mùa đông...


Đôi khi cuộc sống giống món mì ăn nhanh, muốn khựng lại, đứng lại một chút cũng không kịp. Nó mặc nhiên bắt chúng ta ngồi vào cỗ xe của nó rồi đẩy tới, muốn nhảy xuống cũng không xong. Nhiều lúc thảnh thơi đứng lại, ta tự hỏi: Tại sao mình phải cố gắng, vì cái gì, để làm gì. Vậy mà đôi lúc lại thầm cảm ơn cái bánh xe thời gian ấy để mình quên rằng mình đang ở xa,  quên cái nhiệm vụ đếm thời gian mỗi ngày, chỉ việc nhắm mắt lại là thấy cuối tuần, mở mắt ra là lại thấy hàng đống công việc trước mắt. Ba tháng qua nhanh hơn mình tưởng rất nhiều, rồi chẳng mấy chốc sẽ là một năm, 1,5 năm, rồi kết thúc, rồi trở về…
Có lẽ mọi thứ sẽ cứ tiếp tục trôi như thế nếu không có ngày mùa đông ùa về làm khựng lại tất cả. Thỉnh thoảng ở nơi đầy đủ tình yêu thương, mình thèm một chút không khí lạnh của mùa đông để người với người gần nhau hơn, để cảm nhận chút hơi ấm ngọt ngào nhưng ở nơi đây, mình chẳng hề thích mùa đông chút nào cả. Mình ghét những cơn gió lạnh cứ rít lên từng hồi như bão sắp đổ bộ, ghét nhìn thấy làn da khô dần và tróc vảy trong mùa đông giá rét, ghét phải thức dậy mỗi sáng bằng cổ họng khô đắng vì đêm ngủ không thể thở bằng mũi và ghét phải dừng lại để nghĩ đến những ngày tiếp theo, nghĩ đến không khí năm mới mà mình đã cố tình nhét vào một góc nào đó của ký ức.
Mình đã không còn đi làm để giữ lời hứa với bản thân mình: tiền bạc chỉ nên là phương tiện trang trải cuộc sống, tuyệt đối không nên là mục đích của cuộc sống. Mình muốn chính mình được nghỉ ngơi sau những ngày vất vả cuối tuần. Mình muốn có những ngày cuối tuần để thực hiện những mong ước nhỏ: đọc sách, xem phim, đi đây đi đó hay đơn giản là một giấc ngủ muộn và thức dậy khi trời đã trưa. Tuy nhiên, thời gian đi làm vừa rồi cũng đã cho mình biết khá nhiều điều mà nếu chỉ qua đây học, nếu chỉ quẩn quanh trong trường hay một vài cuộc triển lãm, vài địa điểm du lịch nào đó thì mình sẽ chẳng bao giờ biết được. Mình hiểu hơn lý do tại sao nhiều người Đài Loan có thành kiến với người Việt Nam, mình hiểu hơn về cuộc sống của người lao động Việt Nam tại Đài Loan, hay những người phụ nữ Việt Nam qua Đài Loan kết hôn và thậm chí là cả những du học sinh đã có vợ con khi sang đây thay đổi như thế nào. Và dĩ nhiên, tất cả những điều mình hiểu được đó chẳng cho mình bất kỳ niềm hy vọng, chẳng cho mình bất kỳ một ấn tượng tốt đẹp nào thì làm sao ở đây người ta không kỳ thị.
Người ta thường nói: “Xa mặt cách lòng” nhưng với mình, khi những người đã thành vợ thành chồng thì ngoài tình còn nghĩa nữa. Dĩ nhiên, khi đi xa, chuyện thiếu thốn tình cảm là điều khó tránh khỏi nhưng con người ta có thiếu gì cách bù lấp vào khoảng trống đó ngoài việc phải cần đến một tình cảm khác? Vậy mà có “ông thầy” nghiên cứu sinh mình biết đã ngồi với tình nhân bình phẩm nhân cách của những kẻ ngoại tình khi chính mình là một trong số đó. Rồi “anh ta” cũng vẫn điện thoại về nói chuyện với vợ, mua quà cho con bình thường như không có chuyện gì xảy ra. Mình đang tự hỏi liệu anh ta có ly hôn với vợ để sống và gây dựng sự nghiệp với cô người tình ở Đài Loan này luôn hay không, hay đây chỉ là nhất thời bù đắp tình cảm thiếu thốn. Và vợ anh ta, một giáo viên ở Việt Nam sẽ như thế nào khi biết chuyện này?
Thực ra, chuyện giữ gìn tình cảm khi ở xa không phải quá khó như nhiều người từng nghĩ. Dĩ nhiên, quá bận bịu để lao vào công việc cũng là một cách. Điện thoại nói chuyện hay liên lạc qua internet cho người mình yêu thương cũng là một cách vì ngày nay, việc liên lạc với nhau đâu còn nhiều khó khăn như trước đây. Tuy nhiên, mình nghĩ rằng, vấn đề quan trọng nhất của việc giữ gìn tình cảm khi ở xa là tình cảm thực sự của mình như thế nào và niềm tin vào tình yêu của mình thế nào. Nếu vẫn giữ được niềm tin vào tình yêu và cần hiểu như một ai đó đã nói: “khoảng cách trong tình yêu chính là một cơn gió, nó sẽ dập tắt tình yêu nhỏ và thổi bùng tình yêu lớn” thì chẳng có khoảng cách nào là không vượt qua được.

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...